Leadership

Бизнес эрхлэгч, ерөнхий захирлуудад тулгардаг зайлшгүй асуудлын нэг бол бизнес хөгжүүлэлт болон өргөжүүлэлт юм. Нэг л арга барилаар удирдах нь зогсонги байдалд хүргэх аюултай. Түүнчлэн цар тахал өвчний үр дагавар дэлхий нийтэд, салбар бүрт хүчтэй нөлөөлсөн нь чухалчлах ёстой асуудал болгон хувиргасан юм.

Таны бизнес гүйцэтгэл төвтэй юу аль эсвэл хүн төвтэй юу? Энэ хоёр хүчин зүйлийг хослуулан ашиглах нь зах зээлийн өрсөлдөөнд хэрхэн давуу байдал үүсгэдэг вэ?

Анхаарал нь сарнисан, ядарч туйлдсан, стрессдэж байгаа ажилтнуудтайгаа удирдлагууд тодорхой хэмжээгээр хянаж, анхаарах нь зүй. Ийм байдалд орсон хүмүүс ажилдаа идэвхгүй, үр бүтээмжгүй, санаачлагагүй болдог бөгөөд ажлаасаа гарах магадлал ихэсдэг аж.

Менежрүүдийн ажил үүргийн хүрээ цаг тутам өргөжин тэлж байдаг тул тодорхойгүй, өөрчлөлт ихтэй нөхцөлд ч нөлөөлөл сайтай байх хэрэгтэй. Дижитал хувсал бизнесийн урсгалд нөлөөлөхийн сацуу удирдан, манлайллыг ч мөн өөрчилж байна.

Айдас хүний бүтээлч байдлыг хязгаарлаж, багийн ажиллагаанд нөлөөлж буйг ажигласан тэрээр ухаалаг, биелэгдэхүйц зөвлөгөө боловсруулж, айдсаас ангид ажлын байрыг бий болгохыг зорьжээ. Удирдан манлайлах хүсэлтэй хэн бүхэн унших ёстой ном гэж дүгнэж байна.

Менежментийн толь бичигт СЕО нар манлайллын илэрхийлэл болдог. Компаний хувьд эрх мэдэлтэй байдаг ч маш их хариуцлага хүлээсэн хүмүүс юм. Мэдээж хэрэг СЕО нар маш нөөц ихтэй байдагч цор ганц нөөцийн хомсдолтой нүүр тулдаг. Уг нөөц нь цаг хугацаа юм.

Bain компанийн судалгааг үндэслэн гүйцэтгэх удирдагчдад зориулсан менежментийн шалгарсан арга хэрэгслүүдийг хүргэж байна.

Хиймэл оюун ухааны техник технологиуд нь ажиллах хүчийг орлож, ихэнх ажил автоматчилагдах боломжтой тухай бид маш олон удаа сонссон. Иймд бүх түвшний менежер ухаалаг машинуудын ертөнцөд дасан зохицох ёстой болно. Бодит үнэн гэвэл тун удахгүй хиймэл оюун ухаан менежерүүдийн цагийг хэмнэж, бага зардлаар илүү ихийг бүтээж, удирдах түвшний ажил үүргүүдийг гүйцэтгэх боломжтой болно.

Хариуцлагатай байлгана гэдэг бусдыг буруу хийснийх нь төлөө буруутгаж, загнана гэсэн үг огтхон ч биш. Хариуцлагатай байна гэдэг аливаа өгсөн үүрэг даалгаврыг сайтар биелүүлж, тодорхой стратегитай, ухаалаг ажиллахыг хэлнэ. Тиймээс та ч гэсэн хүмүүсийг хариуцлагатай байлгахыг хүсч байгаа бол тэднийг ингэж ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж өгч чадсан байх ёстой.

Стив Жобсын нэг зарчим бол тухайн хурлын хөтөлбөрт багтсан ажлуудыг хэн хариуцаж байгааг заавал бичсэн байх шаардлага тавьдаг байсан бөгөөд тэр хүнийг “Шууд хариуцах ажилтан” гэж нэрлэдэг байсан байна. Түүнийхээр аливаа ажлыг нийт дунд нь орхих нь тухайн ажлыг дутуу хийж байгаатай агаар нэг бөгөөд тодорхой, нарийн зааварчилгаа өгөхийг эрмэлздэг байв.    

500 гаруй бизнес эрхлэгч нараас авсан хамгийн сүүлийн үеийн олон улсын судалгаагаар яагаад зарим хүмүүс ажил дээрээ бусдаас илүү амжилтай ажиллаж чадаад байгаагийн нууцыг тодруулсан бөгөөд хариулт нь маш энгийн буюу амжилттай ажиллахад нөлөөлдөг чухал хүчин зүйл бо “хувь хүний шинж чанар” байдаг байна.  

Ажилчдаас санал асуулга авч, таагүй хариулт хүлээж авах нь хэзээд хүнд байдаг. Тиймээм таагүй, муу хариу сонсохоос айж байгууллагууд ажилчдын сэтгэл ханамжийн судалгаа авахаас зүрхшээх нь бий.

Танд хэн нэгнээс ямар нэг зүйл асуух эсвэл гуйх тохиолдол тулгарвал яадаг вэ? Хэрэв та энэ асуултанд сандардаг,  хэцүү санагддаг, төвөгтэй байдаг гэсэн хариулт бууж байвал та маш олон гайхалтай боломжуудыг алдаж байгаагаа ойлгохгүй байгаа гэсэн үг юм. Асуулт асуух нь шинээр бизнес эрхлэхийг зорьж байгаа хүмүүс төдийгүй бизнес нь аль хэдийн хөл дээрээ зогссон бизнес эрхлэгч нарын хувьд ч маш чухал чанар юм.

Ажилтнуудаа аз жаргалтай байлгахын тулд шүүмжилснээсээ гурав дахин илүү магтах хэрэгтэй байдаг гэсэн судалгаа байдаг. Хурдан шүүмжлэх гэхийн оронд ажилтнуудынхаа хийсэн зарим сайн ажлыг нь түрүүлж онцлох хэрэгтэй. Энэ нь эдгээр ажилтнуудын эерэг үйлдлийг баталгаажуулаад зогсохгүй бусад ажилтнуудыг адилхан хийхийг уриалдаг.

Баяр наадмын сар болж байгаатай холбогдуулан таны бизнест чухал нөлөө үзүүлдэг хүмүүст талархалаа заавал илэрхийлж байх нь маш чухал юм. Ялангуяа та бизнес эрхлэгч бол баяр наадмын сарыг юу ч хийлгүй өнгөрөөнө гэдэг маш том алдаа байх болно. Тиймээс та бүхэнд тэдгээр чухал хүмүүст хэрхэн талархал илэрхийлж болох хэд хэдэн аргыг танилцуулж байна.

Хамгийг шилдэг болоод муу манлайлагч гэж хэн бэ? Ухаантай, гадагш чиглэсэн, анхаарал татахуйц гэх мэт төрөлхийн шинж чанарыг хүмүүс орхидог бөгөөд тэдний оронд нээлттэй байдал, даруу, эелдэг зан зэрэг манлайлагчийн хянаж болох зан чанарт анхаардаг ажээ. 

Мотиваци бол шилдэг манлайлагч байх хамгийн чухал шинжүүдийн нэг юм. Тэрээр бусдынхаа сэтгэл санааг нь идэвхжүүлж, урамшуулж, сэнхрүүлж нийтлэг хүсэл зорилгыг биелүүлэхийн төлөө хөтөлдөг. Гэсэн хэдий ч та манлайлагч нарыг юу идэвхжүүлж байдаг талаар бодож байсан уу? Тэд хаанаас тэр хүсэл тэмүүллээ олдог юм бол?

Удирдах боловсон хүчин байнга шийдвэр гаргалттай тулгардаг. Тэр байтугай амралтын өдрүүдэд ч гэсэн. Тэд  амрах, ажиллахын алийг илүүд үздэг вэ? Дэлхийн шилдэг CEO-ууд  дээрхи асуултад хэрхэн хариулсаныг сонирхуулъя.

Дэлхийн хамгийн шилдэг энтрепреруудын зөвлөгөө Дэлхийг өөрчилсөн компаниудын захирлууд болох " Virgin Group" -ийг үүсгэн байгуулагч Richard Branson, " Amazon" -ы CEO Jeff Bezos, " Tesla Motors" -ын CEO Elon Musk and " Google" -ын CEO Larry Page нарын хүргэсэн сонирхолтой зөвлөгөөг бүгдээрээ хамт хэрэгжүүлцгээе.

Олон олон удирдлагууд, олон олон бизнес эрхлэгчид 7 төрлийн менежер байдаг гэж тодорхойлжээ. 

Хамгийг шилдэг болоод муу манлайлагч гэж хэн бэ? Ухаантай, гадагш чиглэсэн, анхаарал татахуйц гэх мэт төрөлхийн шинж чанарыг хүмүүс орхидог бөгөөд тэдний оронд нээлттэй байдал, даруу, эелдэг зан зэрэг манлайлагчийн хянаж болох зан чанарт анхаардаг ажээ. 

Та интроверт уу? эсвэл экстроверт үү? гэдгээ маш олон удаа өөрөөсөө асуусан гэдэгт итгэлтэй байна. Зарим хүмүүс маш хялбархан сонголт хийдэг. Гэвч бидний ихэнх нь аль нэгийг сонгох маш хүндрэлтэй байдаг. Мэдээж үүнийг сонгох маш хэцүү. Учир нь уг шатлал нь хувийн зан төлөвийг илтгэх хоцрогдсон үзэл болоод байна. Бидний ихэнх нь интроверт биш. Мөн түүнчлэн эксроверт ч биш. Бид яг тэг дунд нь үлдчихдэг. 

“Төрмөл манлайлагч” хэмээн нэрлэгддэг хүмүүс байдаг ч манлайлал гэдэг боловсрол, сургалт, туршлагаар бий болдог олдмол зүйл гэж шинжлэх ухаанчид баталдаг байна. Багаа идэвхижүүлж, харилцааг бат бөх тогтоох эхний бяцхан алхамыг шилдэг 10 СЕО өөрсдийн туршлагаасаа хуваалцаж байна.

500 гаруй бизнес эрхлэгч нараас авсан хамгийн сүүлийн үеийн олон улсын судалгаагаар яагаад зарим хүмүүс ажил дээрээ бусдаас илүү амжилтай ажиллаж чадаад байгаагийн нууцыг тодруулсан бөгөөд хариулт нь маш энгийн буюу амжилттай ажиллахад нөлөөлдөг чухал хүчин зүйл бо “хувь хүний шинж чанар” байдаг байна.  

Мотиваци бол шилдэг манлайлагч байх хамгийн чухал шинжүүдийн нэг юм. Тэрээр бусдынхаа сэтгэл санааг нь идэвхжүүлж, урамшуулж, сэнхрүүлж нийтлэг хүсэл зорилгыг биелүүлэхийн төлөө хөтөлдөг. Гэсэн хэдий ч та манлайлагч нарыг юу идэвхжүүлж байдаг талаар бодож байсан уу? Тэд хаанаас тэр хүсэл тэмүүллээ олдог юм бол?

Дэлхийн хамгийн шилдэг бизнес эрхлэгч, манлайлагчдын хувьд өглөөг үр бүтээлтэй өнгөрүүлэх нь хамгийн чухал байдаг. Тиймээс тэдний өглөөг хэрхэн эхлүүлдэг талаарх амжилтын бяцхан нууцаас хуваалцаж байна.

Mindset буюу Сэтгэлгээ номын зохиолч гэдгээр нь бид бүгд сайн мэддэг сэтгэл судлаач Карол Двек /Carol Dweck/ карьерынхаа бүхий л хугацааг хандлага болоод гүйцэтгэлийн талаар судлахад зарцуулсан байдаг. Тэрээр хамгийн сүүлийн судалгаагаараа таны амжилтыг IQ биш харин хандлага тодорхойлдог гэдгийг батлан харууллаа.

Хариуцлагатай байлгана гэдэг бусдыг буруу хийснийх нь төлөө буруутгаж, загнана гэсэн үг огтхон ч биш. Хариуцлагатай байна гэдэг аливаа өгсөн үүрэг даалгаврыг сайтар биелүүлж, тодорхой стратегитай, ухаалаг ажиллахыг хэлнэ. Тиймээс та ч гэсэн хүмүүсийг хариуцлагатай байлгахыг хүсч байгаа бол тэднийг ингэж ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж өгч чадсан байх ёстой.

500 гаруй бизнесийн манлайлагчдыг олон улсын судалгаанд хамруулж хамгийн шилдэг ажилтныг хэрхэн таних талаар асуулга явуулжээ. Уг судалгаагаар зарим хүмүүс яагаад бусдаасаа илүү амжилттай ажилладаг гол шалтгаан нь “хувийн зан чанар” гэсэн хариу гарчээ.

Ажилчдаас санал асуулга авч, таагүй хариулт хүлээж авах нь хэзээд хүнд байдаг. Тиймээм таагүй, муу хариу сонсохоос айж байгууллагууд ажилчдын сэтгэл ханамжийн судалгаа авахаас зүрхшээх нь бий.

Өглөө та юуны төлөө сэрдэг вэ? Иймэрхүү асуултад хариулах гэхээр буцаад унтчихмаар санагдаж байна уу? Хэрэв тийм бол Японы ikigai техник юуны төлөө амьдраад буйгаа ойлгоход тусалж чадна.

Карьерын ойлголт чухал биш болоод байна. Ажилчид 60 гаруй жилийн карьераа төлөвлөдөг болсон. Ур чадвар ч мөн адил хурдацтай буурч байна. Компаниуд карьераа удирдах, сургалт, хөгжлийн боломжийг үргэлж олгож байх арга...

Агуу манлайлагч болох, гайхалтай зүйлсэд хүрэхэд хэцүү байж болох ч таны бодсон шиг тийм хэцүү зүйл биш юм. Манлайллын талаар хүмүүс ээдрээтэй асуудал гэж сэтгэх хандлагатай байдаг ч энэ хэтэрхий хялбар зүйл юм. Дэлхийн хэдэн арван баг хамт олон, өөр өөр үеийнхэнтэй хамтарч ажиллаж байсан туршлагаасаа харч удирдлагын зүгээс ажилтнууддаа 4 зүйлийг хангаж өгөх юм бол гайхалтай үр дүнд хүрч чадна.

Удирдах боловсон хүчин байнга шийдвэр гаргалттай тулгардаг. Тэр байтугай амралтын өдрүүдэд ч гэсэн. Тэд  амрах, ажиллахын алийг илүүд үздэг вэ? Дэлхийн шилдэг CEO-ууд  дээрхи асуултад хэрхэн хариулсаныг сонирхуулъя.

Ажилтнуудаа аз жаргалтай байлгахын тулд шүүмжилснээсээ гурав дахин илүү магтах хэрэгтэй байдаг гэсэн судалгаа байдаг. Хурдан шүүмжлэх гэхийн оронд ажилтнуудынхаа хийсэн зарим сайн ажлыг нь түрүүлж онцлох хэрэгтэй. Энэ нь эдгээр ажилтнуудын эерэг үйлдлийг баталгаажуулаад зогсохгүй бусад ажилтнуудыг адилхан хийхийг уриалдаг.

Олон олон удирдлагууд, олон олон бизнес эрхлэгчид 7 төрлийн менежер байдаг гэж тодорхойлжээ. 

Харвардын Их Сургуулийн Бизнесийн сургууль нь дэлхийд нэгт жагсдаг билээ. Тус сургуулийг төгсөгчдийн 93% нь ажлын санал хүлээж авдаг ба тэдэнд дунджаар 125.000 $ цалин санал болгодог.

Бид хүмүүсийн амнаас “Би шилдэг манлайлагч” гэсэн үгийг нийлээдгүй удаа сонсдог ч шилдэг удирдагч гэж яг ямар хүнийг хэлэх вэ гэсэн асуултын хариултыг хүн болгон мэддэггүй юм. Тэгвэл энгийн нэг удирдагчаас Шилдэг манлайлагч болж дэвшихийн тулд ямар алхам хийх вэ?

Bain компанийн судалгааг үндэслэн гүйцэтгэх удирдагчдад зориулсан менежментийн шалгарсан арга хэрэгслүүдийг хүргэж байна.

Та удирдах албан тушаалд байгаа хэдий ч бусдад нөлөөлж чадахгүй бол тэд таныг дагахгүй. Хэнд ч хэрэггүй хүнд суртлыг бий болгож, өрөөндөө өөрийгөө түгжиж, бусадтай харилцаж чадахгүй. Магадгүй та удирдлагын албан тушаалтай дагалдагч болно.